Burun spreyi, burun tıkanıklıklarının giderilmesi için doktorlar tarafından hastalara reçete edilen bir ilaç türüdür. Bazı hastalık türlerine bağlı olarak kişilerde burun tıkanıklığı meydana gelir. Özellikle bahar alerjisi nedeniyle, burun tıkanıklığı görülebilir.
Bunların haricinde ise üst solunum yolu problemlerine bağlı olarak da kişilere burun spreyi reçete edilebilir.
Burun spreyi, burun boşluklarından içeri sıkılan sıvı formda bir ilaçtır. Nazal pasajlardan içeri sıkılan bu sıvı ilaç türü, burun aracılığı ile farklı sağlık problemlerine bağlı belirtilerin hafifletilmesine katkı sağlar. Birçok bakteri ve mikrop, burun deliklerinden kişinin vücuduna giriş yapar.
Bu bakteri ve mikroplar nedeni ile de hastalıklar ortaya çıkar. Polen alerjisi olan kişiler için de genellikle alerji ilaçları ve burun spreyi önerilir.
İçindekiler
Burun Spreyi Nedir?
Burun Spreyi Nasıl Kullanılır?
Burun Spreyi Yan Etkileri: Burun Spreyi Bağımlılık Yapar mı?
Hamileler ve Emziren Anneler Burun Spreyi Kullanabilir mi?
Burun Spreyi Yutulursa Ne Olur?
Bebek ve Çocuklarda Burun Spreyi Kullanımı
Sıkça Sorulan Sorular
Burun Spreyi Nedir?
Burun spreyi bir ilaç çeşidi olarak tanımlanabilir. Genellikle burnun rahatlatılması için kullanılır. Alerji hastalıklarında ve üst solunum yolu problemlerinde, kişilerde burun tıkanığı problemi meydana gelir. Burun spreyi kullanımı ile kişinin burun tıkanıklığı ortadan kalkar. Burundan vücuda giren bakteriler ve mikroplar ölür.
Burun spreylerinin içeriği farklılık gösterir. Kişide ortaya çıkan sağlık problemine bağlı olarak kişilere en uygun burun spreyi belirlenir. Bazı burun spreylerinin içerisinde tuz varken bazılarında ise antibiyotik olabilir. Bilinen birçok farklı burun spreyi türü vardır. Bu spreylerin kullanımı sayesinde kişilerin ilk tedavi süreci gerçekleşir ve burun tıkanıklığı ortadan kalkar. Fakat ileri seviye hastalıklar için burun spreyi tedavisi yeterli değildir.
Burun Spreyi Nasıl Kullanılır?
Burun Spreyi Nasıl Kullanılır?
Burun spreyi sıkımı için doktorların ya da eczacıların belirttiği kullanım talimatları dikkate alınmalıdır. Hastalık türlerine göre gün içerisinde kaç kez burun spreyi kullanacağı değişiklik gösterir. Spreyi kullanmadan önce ellerin temizlenmesi gerekir. Sabun ve su ile eller dezenfekte edilmelidir. Daha sonrasında ise burnun temizlenmesi gerekir. Burnu tahriş etmeden, yumuşak dokuda bir peçete kullanılmalıdır. Kişinin herhangi bir alerji hastalığı varsa burnunu tuzlu su ile temizleyebilir.
Burun temizlendikten sonra Burun spreyinin iki ya da üç kere havaya doğru sıkılması gerekir. Bu durum, spreyin ilk kez kullanımı için geçerlidir. Böylelikle ilaçlı burun spreyi prime edilir. Yani içerisindeki ilacın aktif hale gelmesi ve spreyin ucuna doğru ilacın aktarılması sağlanır.
Burun spreyinin dik bir şekilde tutulması gerekir. Dik şekilde tutulan burun spreyi, burun deliği içerisine sıkılır. Sprey sıkılırken, hafifçe nefes alınmalıdır. Böylelikle ilaç daha etkili bir şekilde burun yoluna giriş yapar. Sprey şişesinin ucu temiz olmalıdır. Burun spreyi açıldıktan sonra, spreyin ucunun alkol (kokusuz kolonya vb.) ile temizlenmesi gerekir. Kişinin kaç kez burnuna sprey sıkacağı, hastalığın türüne göre değişkenlik gösterir.
Burun spreyinin ucu temizlendikten sonra temiz bir peçete ile silinmelidir. Kapağı kapalı kalmalıdır. Bu tür ilaçlar, güneş görmeyen ve serin bir alanda muhafaza edilmelidir. Aynı zamanda burun spreylerinin başkası ile paylaşılmaması oldukça önemlidir.
Burun Spreyi Yan Etkileri: Burun Spreyi Bağımlılık Yapar mı?
Burun spreyi yan etkileri olabilen bir ilaç türüdür. Uzun süreli burun spreyi kullanımı genellikle önerilen bir durum değildir. Burun spreyinin içeriğine göre yan etkilerde de farklılıklar görülebilir. Hatalı ve uzun süreli kullanıma bağlı olarak burun spreyi zararları ortaya çıkar. Kişinin burun içinde kuruma meydana gelebilir. Bunların haricinde ise burun spreyi zararları şu şekilde bilinir;
Mukozal yapıda bozulmalar meydana gelir
Burun kanamasıgörülebilir
Boğaz tahrişi
Kuru öksürük
Tat ve koku kaybı başlangıcı
Kortizoniçerikli burun spreylerinin uzun süreli kullanımına bağlı olarak bağışıklık sistemi baskılanabilir
Bunların haricinde ise nadir görülen bazı belirtiler de söz konusudur. Nadir belirtiler ise şu şekilde bilinir;
Baş ağrısı
Kalp çarpıntısı
Yüksek tansiyon
Burun spreyi faydaları ise doğru kullanımda ortaya çıkar. Kişinin belirtilen dozda ve reçeteli bir şekilde burun spreyi kullanması gereklidir. Böylelikle kişinin alerjik problemlere bağlı olarak ortaya çıkan belirtileri hafifler. Aynı zamanda burun tıkanıklığı problemi de böylelikle ortadan kalkar.
Burun spreyi bağımlılık yapar mı sorusuna ise evet yanıtını vermek mümkündür. Bazı kişilerde bağımlılık oluşumu gözlemlenmiş bir durumdur.
Hamileler ve Emziren Anneler Burun Spreyi Kullanabilir mi?
Hamilelikte burun spreyi kullanmak için doktor onayı gereklidir. Bazı burun spreylerinin içeriği, hamilelik sürecinde kişiye zarar verebilir. İçeriğinde tuzlu su olan burun spreyleri bu süreçte genellikle güvenli kabul edilir. Emziren anne burun spreyi kullanırken daha fazla dikkat etmelidir. Oksimetazolin içerikli burun spreyleri, burun damarlarının daralmasına neden olabilir. Bu durum kişinin bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve bu nedenle de farklı hastalık türlerinin ortaya çıkmasına yol açar. Böylelikle hem annenin hem de bebeğin sağlığı riske atılır.
Hamileler ve emziren anneler bazı burun spreyi türlerini kullanabilir. Fakat bu kullanım için doktora danışılması gerekir. Önerilen burun spreylerinin ise doktorun belirttiği dozdan fazla kullanmamak gerekir. Burun spreyi günde ne kadar kullanılmalıdır ve dozu ne kadar olmalıdır, doktorlar tarafından kişilere bildirilir. Bazı durumlarda kişilere özel spreyler önerilebilir. Direkt olarak ilaç içerikli spreylerin kullanılması yerine doğal burun spreyi kullanımı uygun görülebilir. Kişi hamilelik sürecinde ve emzirme sürecinde bu doğal spreyleri kullanabilir. Doğal spreyler içerisinde genellikle burun açıcı özelliğe sahip bitkiler yer alır.
Burun Spreyi Yutulursa Ne Olur?
Burun spreyi hatalı kullanıma bağlı olarak yutulabilir. Kişi burnuna spreyi sıktığında, spreyin boğaza kaçma ihtimali söz konusudur. Boğaza kaçan bu ilaç içerikli sprey ise genellikle yutulur. Bu tür ilaçların çocukların erişemeyeceği yerlerde muhafaza edilmesi oldukça önemli bir durumdur. Çocuklar bu spreyleri direkt olarak ağızlarına ya da gözlerine sıkabilir. Burun spreyi yutulursa ne olur sorusuna şu şekilde yanıt vermek mümkündür;
Tuzlu su içerikli burun spreylerinin yutulmasında bir problem söz konusu değildir.
Oksimetazolin içerikli burun spreylerinin az miktarda yutulmasının bir zararı yoktur. Fakat fazla miktarda yutulması halinde hafif baş dönmesi olabilir. Kişilerde ağız kuruluğu oluşur ve boğazda yanma hissi meydana gelir. Mide bulantısı görülebilir.
Oksimetazolin içerikli spreylerin çok fazla yutulması ise tehlikelidir. Solunum baskılanmasına yol açabilir. Kalp çarpıntısına ve tansiyon yükselmesine neden olur. Kişide huzursuzluk meydana gelir. Halsizlik ve yorgunluk hali görülür.
Antibiyotik içerikli burun spreylerinin yutulması, mide yanmasına neden olur. Aynı zamanda zehirlenme gibi ciddi problemler de ortaya çıkabilir.
Bebek ve Çocuklarda Burun Spreyi Kullanımı
Burun spreyi bebek ve çocuklar için kullanılabilir. Fakat bu süreçte hangi burun spreyinin kullanıldığına dikkat edilmelidir. Evde bulunan herhangi bir burun spreyinin kullanılması, çocuklara ve bebeklere zarar verebilir. Bebek burun spreyi genellikle tuzlu su içerikli olacak şekilde reçete edilir. Alerjik rinit gibi problemler söz konusu ise farklı burun spreyleri de önerilebilir. Çocuk burun spreyi nadiren de olsa bu alerji durumuna bağlı olarak, kortikosteroid içeriğe sahip olabilir. Fakat bu burun spreyi doktor onayı ile ve doktor kontrolü altında kullanılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Burun spreyi reçetesiz alınır mı?
Evet, burun spreyi reçetesiz alınabilir. Fakat bu durum kişinin sağlığına zarar verebilir. Burun spreyinin farklı türleri vardır ve kişinin yaşadığı probleme bağlı olarak içerikleri değişir. Özellikle çocuklar için reçetesiz burun spreyi alınmamalıdır. Dekonjestan içeriğe sahip olan burun spreyleri, çocuklar ve bebekler için zararlıdır. Bu nedenle de bilinçsiz kullanımından kaçınılmalıdır.
Burun spreyi nasıl sıkılır?
Doktorun belirttiği dozda kullanılmalıdır. Sprey şişesi dik tutularak burun deliğinden hafifçe içeri sokulur. Kişi nefes alarak spreyi burun deliğinden içeri sıkar. Bu süreçte ellerin ve burnun temiz olması önerilir.
Burun spreyi açıldıktan sonra kaç gün kullanılır?
Açılan burun spreylerinin içeriğine bağlı olarak kullanılabilme süresi değişir. Bazı burun spreyleri bir ay boyunca muhafaza edilebilir. Bazıları ise ortalama üç boyunca muhafaza edilebilir. Reçete edilen burun spreylerinin prospektüslerinde, ne kadar süre muhafaza edilebileceğine dair bilgiler yer alır.
Hamilelikte burun spreyi kullanmak bebeğe zarar verir mi?
Hamilelikte tercih edilecek olan burun spreylerinin içeriği önemlidir. Bazı burun spreyi türleri bebeğe zarar verebilir. Bu nedenle doktor onayı ve reçetesi ile burun spreyi kullanılmalıdır. Tuzlu su içeriğine sahip olan burun spreyleri, hamilelik sürecinde kullanılabilecek olan sprey türleri arasında yer alır.
Burun spreyi neden bağımlılık yapar?
Burun tıkanıklığı için kullanılan burun spreyi türlerinde, kişi burun spreyi kullanarak burun tıkanıklığını ortadan kaldırır. Fakat burun tekrar tıkanır ve yine burun spreyi kullanımına başvurulur. Bu döngünün sürekli tekrarlanması halinde ise burun spreyi bağımlılığı ortaya çıkar. Bir süre sonrasında kişiler, burun spreyi kullanmadığı zamanlarda nefes alamadığına dair kaygıya kapılır.
Burun spreyi çeşitleri neler?
Burun spreyi türleri genellikle 7 kategoride değerlendirilir. Bu kategoriler ise şu şekildedir; doğal burun spreyleri, tuzlu su içerikli spreyler, çift etkili spreyler, antibiyotik içerikli spreyler, antihistaminik spreyler, steroid spreyler ve dekonjestan burun spreyleri.
Burun spreyi kulağa sıkılır mı?
Hayır. Burun spreyi kulağa sıkılmaz. Kulak için reçete edilen farklı ilaç türleri vardır. Burun spreylerinin farklı bir bölgede uygulanmaması gerekir.
Burun spreyi kaç gün kullanılır?
Burun spreyi günde kaç kez kullanılır sorusuna net bir yanıt vermek pek mümkün değildir. Bu durum doktorlar tarafından ya da eczacılar tarafından hastalara bildirilir. Bazı burun spreyleri günde bir kere kullanılır. Bazıları ise sabah, akşam ya da sabah, öğlen ve akşam kullanılmalıdır.
Burun spreyi fazla kullanılırsa ne olur?
Burun spreyinin fazla kullanılması halinde kişilerde bağımlılık oluşabilir. Aynı zamanda kişinin bağışıklık sisteminin baskılanması da söz konusudur. Bunun haricinde ise mide bulantısı yapma ihtimali söz konusudur.
Burun spreyi göze zarar verir mi?
Evet. Burun spreyinin göze temas etmemesi gerekir. Bu durum spreyin içeriğine göre değişebilir. Fakat tuzlu su içerikli sprey dahi olsa kişide göz yanması ve gözde kızarıklık oluşumu meydana gelir. Göz kaşıntısı gibi problemler ortaya çıkar. Ağır içeriğe sahip olan spreylerin göz ile teması ise görme problemlerine neden olabilir.
Burun spreyi baş ağrısı yapar mı?
Burun spreyinin yutulması halinde baş ağrısı oluşabilir. Şiddetli bir şekilde ya da yanlış şekilde uygulama gerçekleştiğinde, burun spreyi içerisindeki sıvı boğaza kaçabilir. Böylelikle baş ağrısı ortaya çıkar.
Burun spreyi içinde ne var?
Burun spreyi türlerinin içerikleri farklıdır. Bazılarında tuzlu su yer alır. Bazılarında ise sıvı formda ilaçlar ya da antibiyotikler bulunur. Sitrik asit ve saf su içeriğe sahip olan burun spreyleri de vardır.
Uzun süreli burun spreyi kullanımı nelere sebep olabilir?
Uzun süreli burun spreyi kullanımı nedeni ile kişilerde burun spreyi bağımlılığı meydana gelebilir. Ayı zamanda ilaç etkisini kaybedebilir. Kişinin bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi problemler de ortaya çıkabilir.
Burun spreyi beyne zarar verir mi?
Doğru şekilde ve yeterli dozda kullanılan burun spreyleri nedeni ile herhangi bir zarar oluşumu görülmez. Burun spreylerinin direkt olarak beyne zarar vermesi mümkün değildir. Fakat farklı sağlık problemlerinin oluşmasına yol açabilir.
Burun spreyi kaç kez sıkılır?
Burun spreyi genellikle bir ya da üç fıs şeklinde sıkılır. Fakat hangi burun spreyinin kaç kez sıkılması gerektiği, doktorlar tarafından belirtilen bir durumdur. Sağlık problemine ve spreyin türüne bağlı olarak bu durum değişkenlik gösterir.
Kaynak:Medicalpark
