Yaygın görülen ortopedik bir problem olan çocuklarda içe basma farklı nedenlerin etkisiyle gelişebilir. Başlıca sebepler arasında kas dengesizlikleri, kemik yapısındaki anomaliler, gevşek bağ dokusu ve düz tabanlık bulunur.
Çocuklarda içe basma durumu oluştuğunda genellikle tedaviye gerek görülmez, kendiliğinden iyileşmesi beklenir. Bazı durumlarda fizik tedavi ve egzersizler uygulanabilir. İçe basmanın şiddetli olması halinde doktora gidilmesi tavsiye edilir.
Çocuklarda İçe Basma Nedenleri
Çocuklarda içe basma nedenleri kişiden kişiye göre değişebilir. Sık karşılaşılan içe basma nedenleri şunlardır:
•Düz tabanlık
•Kas dengesizlikleri
•Kemik yapısındaki anomaliler
•Gevşek bağ dokusu
•Fizyolojik sebepler
•Dış etkenler
Düz tabanlık nedeniyle ayak kavisinin yeterince gelişmemiş olması, ayakların yere daha fazla temas etmesine ve içe doğru dönmesine neden olabilir. Ayak ve bacak kaslarının dengesiz gelişimi veya zayıflığı, çocuklarda içe basma nedenleri arasında yer alabilir.
Kaval kemiği (tibia) veya femur (uyluk kemiği) gibi kemiklerin doğuştan gelen veya sonradan oluşan yapısal farklılıkları içe basmaya neden olabilir. Bağ dokusunun normalden daha gevşek olması, eklemlerin daha fazla hareket etmesine ve ayakların içe doğru dönmesine yol açabilir.
Bebeklerde ve küçük çocuklarda içe basma, çocuk ayak yapısının oturduğu büyüme sürecinin doğal bir parçası olabilir. Çoğu çocukta 7-8 yaşlarına kadar kendiliğinden düzelir. Yanlış ayakkabı seçimi, uzun süre "W oturuşu" gibi pozisyonlarda durma veya yanlış yürüme alışkanlıkları türü dış etkenler de çocuklarda içe basmaya neden olabilir.
Çocuklarda İçe Basma Belirtileri
Çocuklarda içe basma, genellikle yürüyüş şekline bakılarak fark edilir. Bu durum, çocuk büyüdükçe genellikle kendiliğinden düzelir. Ancak bazı durumlarda altta yatan bir başka sorunun belirtisi olabilir.
Çocuklarda içe basmanın en net belirtisi yürürken ayaklarının içe doğru dönmesidir. Yürüme bozukluğuna yol açan problem, dengesizliğe sebep olabilir. İçe basan çocuklar, ayaklarının yanlış hizalanması nedeniyle dengesiz yürüyebilir ve sık sık düşebilir.
Hareketlerde hantallık, top oynarken veya koşarken zorlanma gibi koordinasyon zayıflığı belirtileri görülebilir. İçe basan çocukların ayakkabılarının iç kısımları, normalden daha hızlı aşınabilir.
Zamanla diz ve ayak bileklerinde, eklemlerde ağrı veya yorgunluk hissi oluşabilir. Özellikle uzun süre ayakta kalındığında veya hareket edildiğinde şikayetler artabilir. Ayaklarda şekil bozukluğu içe basma belirtisi olabilir. Ayakların iç kemerinin düşük olması veya içe doğru yönelmesi de içe basmanın semptomları arasında bulunabilir.
Çocuklarda içe basma belirtileri genellikle zamanla düzelir. Ancak içe basma şiddetliyse ve çocuğun yürümesine engel teşkil ediyorsa, ağrı veya rahatsızlık yoluyla hayat kalitesini etkiliyorsa, bir ortopedi uzmanına danışılması tavsiye edilir.
Çocuklarda İçe Basma Tanısı Nasıl Konulur?
Çocuklarda içe basma tanısı, ortopedi uzmanı tarafından yapılan fiziksel muayene ve gerekli görülen durumlarda istenen bazı testlerin sonucu dikkate alınarak konulur. Tanı koyarken içe basmanın şiddeti, çocuğun yaşı ve gelişim süreci göz önünde bulundurulur.
Tanı süreci çocuğun tıbbi geçmişi, yürüme süreci ve ailede benzer bir durum olup olmadığının araştırılması ile başlar. Çocuğun ne zamandan beri içe bastığı, problemin hangi durumlarda arttığı veya azaldığı, ağrı veya rahatsızlık olup olmadığı gibi bilgiler alınır.
Fiziksel muayene ile çocuğun yürüyüşü, duruşu ve ayak, bacak, diz ile kalça eklemlerinin hareket açıklığı değerlendirilir. Ayakların içe dönüklüğü, kas dengesizlikleri veya bağ dokusu gevşekliği gibi faktörler incelenir. Düz tabanlık ya da diğer ayak deformasyonları araştırılır.
Gerekli görülen durumlarda görüntüleme tekniklerinden yararlanılabilir. Kemik yapısındaki anormallikleri veya diğer altta yatan sorunları tespit etmek için röntgen ya da ultrason istenebilir. Yapılan muayene ve testlerin sonucunda içe basma tanısı konulur. Genellikle kendiliğinden geçen bu durum bazı durumlarda tedavi gerektirebilir.
Çocuklarda İçe Basma Tedavisi
Çocuklarda içe basma, çoğu zaman büyüme sürecinin doğal bir parçasıdır ve müdahale gerektirmeden kendiliğinden düzelir. Ancak belirgin yürüme düzensizlikleri, ağrı veya denge sorunları varsa tedavi gerekebilir. Tedavi yöntemi, içe basmanın nedenine bağlı olarak değişir.
Çoğu çocukta içe basma büyüme sürecinde kendiliğinden düzelir. Bu nedenle, özellikle hafif vakalarda, doktor sadece düzenli kontrollerle durumu takip eder. Kas dengesizlikleri veya bağ dokusu gevşekliği gibi durumlarda fizik tedavi ve özel egzersizler uygulanabilir.
Ayakların doğru pozisyonda durmasına yardımcı olmak için ortopedik tabanlık ve ayakkabıların kullanılması önerilebilir. İstisnai durumlarda ayakların doğru pozisyonda kalması için alçı veya ortez verilebilir.
İçe basma kemik yapısındaki ciddi anormallikler sebebiyle oluşmuşsa cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyat, kemiklerin düzeltilmesi veya tendonların yeniden konumlandırılması gibi işlemleri içerebilir. Ameliyat içe basma tedavisinde çok nadir olarak tercih edilir.
Çocuklarda içe basma tedavisi, her çocuğun durumuna göre farklılık gösterir. İçe basma belirtileri çocuğun günlük yaşamı üzerinde olumsuz etkiye sebep oluyorsa bir ortopedi uzmanına başvurmanız ve doktorun önerilerini takip etmeniz önerilir.
İçe Basmayı Önleyici Tedbirler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Çocuklarda yürüme bozuklukları arasında sıklıkla karşılaşılan içe basmayı önlemek ve bu durumu erken aşamalarda düzeltmek için bazı tedbirler alınabilir. Önleyici tedbirler, çocuğun gelişim sürecinde sağlıklı bir yürüyüş alışkanlığı kazanmasına yardımcı olabilir.
İçe basma sorunu yaşayan çocuklar için şu önlemler alınabilir:
•Ayakkabı seçimi yapılırken, çocuğun ayak yapısına uygun, destekleyici ve ortopedik çeşitler tercih edilebilir. Sağlam tabanlı ve esnek ayakkabılar dış etkenlerden kaynaklı içe basmayı önlemeye yardımcı olur.
•Çocukların kaslarını güçlendirecek düzenli egzersizlerin yapılması önerilir. Özellikle bacak ve kalça kaslarını güçlendiren hareketler içe basmayı engellemeye yardımcı olabilir. Koordinasyon ve denge egzersizleri de içe basma eğilimini azaltabilir.
•Çocukların "W" şeklinde oturması, uyluk kemiğinin içe dönmesine neden olabilir. Çocuklar, bacaklarını çapraz şekilde tutarak veya normal oturma pozisyonlarında oturmaya teşvik edilebilir.
•Çocukların doğal gelişim sürecinde, çok erken ya da çok geç yürümemelerine dikkat edilebilir. Bu süreçte, ebeveynlerin çocuklarının yürüme alışkanlıklarını düzenli olarak gözlemlemeleri ve gerekirse bir uzmana danışmaları faydalı olabilir. Gözlem yoluyla, yürüme sırasında çocukların ayaklarının doğru şekilde yere bastığından emin olunabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
ÇOCUKLARDA İÇE BASMA NASIL DÜZELİR?
Çocuklarda içe basma çoğu zaman büyüme sürecinde kendiliğinden düzelir. Hafif vakalarda tedaviye gerek görülmez. Ancak, kalça ve bacak kaslarını güçlendiren egzersizler, ortopedik tabanlık kullanımı ve doğru ayakkabı seçimi iyileşme sürecini destekler. Düzenli gözlem ile durumun takip edilmesi önerilir.
ÇOCUK İÇE BASMA İÇİN HANGİ DOKTORA GİDİLİR?
İçe basma şikayeti için bir çocuk ortopedisi uzmanına gidilmesi önerilir. Çocuk ortopedi uzmanları, çocuğun kas gelişimini değerlendirerek içe basmanın altında yatan sebebi tespit eder. Sebebe bağlı olarak tedavi yöntemini belirleyen uzmanlar, sürecin çocuk sağlığı açısından en uygun şekilde ilerlemesini sağlar. Düzenli kontrollerle, içe basmanın seyrini takip ederek, gerekli yönlendirmeleri yapar.
ÇOCUKLARDA YÜRÜME BOZUKLUĞU NEDEN OLUR?
Çocuklarda yürüme bozukluğu, kas ve kemik sorunları, nörolojik durumlar, yaralanmalar veya doğuştan gelen anomalilerden kaynaklanabilir. Düz tabanlık, içe basma ve sinirsel gelişim problemleri de yürüme bozukluğuna yol açabilir. Erken teşhis için bir ortopedi veya nöroloji uzmanına danışılması önerilir.
Kaynak:Medicalpark
