Başbakan Binali Yıldırım Ege Ekonomik Forum'unda yaptığı önemli açıklamalarda bulunarak Barzani'ye net mesaj verdi.
Ege'nin enerji, lojistik ve turizm üssü olması ve sorunlara çözüm önerileri getirmek amacıyla Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı (EGEV) tarafından ilk kez İzmir'de Ege Ekonomik Forumu düzenlendi. İki gün sürecek Ege Ekonomik Forumu, Başbakan Binali Yıldırım’ın katılımıyla başladı. Başbakan Yıldırım, Yunanistan Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Dimitri Papadimitriou’nun “Türkiye’nin Avrupa Birliği üyesi olmasını istiyoruz” sözleri üzerine, “Özellikle Avrupa’da son yıllarda yükselen milliyetçi akımlar ve İslam düşmanlığı Avrupa’da gelecek vizyon öngörüsünü tamamen ortadan kaldırmıştır. Avrupa şu günlerde aşırılıkla baş etmenin yollarını arıyor. Biz, bize bir adım gelene iki adım yaklaşırız. Yunanistan ve Türkiye bizim ortak coğrafyamız. Siyasi tartışmalardan uzaklaşıp ortak zenginliklerimizi konuşmamız lazım. Avrupa ile son bir iki yılda yaşanan gerginlikler sonrası ilişkilerin arzu etmediğimiz düzeyde olduğunu biliyor, bunun geçici bir durum olduğunu kabul ediyor. Avrupa’nın gelecek vizyonunu gözden geçirmesi lazım. Türkiye’nin içinde olduğu Avrupa mı düşünüyor, yoksa kendi sınırlarını yüksek duvarlarla kapatmış bir Avrupa kulübüne mi dönüşmek istiyor? Bunun kararını Avrupa verecek. Biz buradayız. Müzakerelerin başlaması kararı bizim değil Avrupa Birliğinindir. Yunanistan başından beri Türkiye’nin içinde olduğu bir Avrupa Birliği istemektedir” diye konuştu.
“ABD’de çıkan korumacılık yönündeki söylemler yeni bir tehdidin habercisi”
Konuşmasında küresel ekonomi hakkında da değerlendirmede bulunan Başbakan Yıldırım, şöyle konuştu:
“Küresel ekonomi toparlanmaya başlıyor. Özellikle Avrupa ekonomisinde de toparlanma söz konusu ama dikkat etmemiz gereken hususlar var. Küresel kriz sonrası ortaya çıkan ekonomik kırılganlık henüz bitmiş değil. ABD’de ortaya çıkan korumacılık yönündeki söylemler yeni bir tehdidin habercisi gibi ama ekonomi tarihi bize korumacılık politikalarının hiçbir zaman küresel ekonomiye, küresel barışa katkı sağlamadığını göstermiştir. Avrupa hiçbir zaman parasal genişleme sürecini bu kadar açmadı. Parasal genişleme Avrupa’da tüm hızıyla devam ediyor. Bu gelişme Türkiye bakımından olumlu. İhracatımızdaki artışın arka planında Avrupa’daki parasal genişlemenin ciddi katkısı var. Ancak kıtadaki en büyük risk ve tehdit doğrusu gittikçe artan borç seviyesidir. Borç seviyesi aslında gelişmiş bütün ülkelerin gelişmekte olan ülkelere göre daha büyük bir riskidir, yumuşak karnıdır. Bugünkü küresel şartlar altında bu sorunlar tam anlamıyla hissedilmese de değişecek konjonktürlerde ciddi bir kriz alanı çıkabilir.”
“Türkiye’nin sözünü dinlemedin?”
Yıldırım, son dönemdeki ayrılma istekleri ve referandum gibi gelişmelerin de bölgesel ekonomiyi önemli ölçüde etkilediğini belirtti. Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Çin ekonomisi ayrı bir fasıl. Büyüme odaklı gelişime tüm hızıyla gidiyor. Metal sanayide kapasite fazlalıkları korumacılık yanlılarının ekmeğine yağ sürüyor. Orta Doğu’da durum iç açıcı değil. Kuzey Irak’ta yanlış karar veren Barzani ‘referandum öncesi şartlara dönüyoruz’ diye açıklama yaptı. Peki madem buraya gelecektin, niye bu yanlışta ısrar ettin, niye yıllardır sizi himaye eden, hayat alanı oluşturan Türkiye’nin sözünü dinlemedin? ‘Yanlış hesap Bağdat’tan döner’ derler. Nihayet yanlış hesap Bağdat’a gitmeden dönüş oldu. Suriye ve Irak’ta devam eden siyasi otorite boşluğu, iç savaş, terör örgütlerinin alandaki varlığı bölgemiz için ön görü yapmamızın önündeki en büyük engel. Tüm bu şartlar altında Türkiye, bölgenin de teminatı, Avrupa’nın güvenliğinin de giriş kapısıdır. 10 milyondan fazla nüfus hareketi olan bir bölge var. Bu hareketin Avrupa’ya akın etmesi demek her dengeyi alt üst etmesi demek. Türkiye’ 6 yılda 3,5 milyondan fazla evinden barkından edilmiş insanlara kucak açıyor. Avrupa’ya gidecek göç istilasının da önüne geçiyor.”
“Yıl sonu büyüme yüzde 7 olursa yine şaşırmayın”
İş dünyası temsilcilerine büyüme hedeflerinden de bahseden Başbakan Yıldırım, “Bu yılın üçüncü çeyrek büyümesi çift haneli olursa şaşırmayın. Yıl sonu büyüme 7 olursa yine şaşırmayın. Türkiye büyümede hız kesmeden yoluna devam edecek. Ekonomik kararları alırken bunu kenara not edin. 2017’nin sonlarına geldik. Olumlu ekonomik gelişmeler sonunda Türkiye küresel ekonominin gündeminde var olmaya devam ediyor. Üçüncü çeyrekte Türkiye, büyük ihtimalle G-20 içinde en fazla büyüyen ülke olacak. İhracat seferberliği başlattık. Sonuçlarını gördük. 153,3 milyar dolar hedef belirlemiştik. Bu gidişle bunun üzerine çıkacağız. Ortalama yüzde 15’e varan ihracatta büyüme gözlemliyoruz. İhracat seferberliğimizin başarısı tüm ekonomi dünyamızın başarısıdır” açıklamasında bulundu.
“Bölgedeki ekonomik yükselişimiz Yunanistan ile birlikte olmalı”
Yıldırım, Ege bölgesi hakkında da şu değerlendirmede bulundu:
“Ege tarih boyunca bereketli coğrafyası sayesinde ekonominin canlı olduğu bir yer olmuştur. Ege bölgesinde üretim gücü günden güne artıyor. 21. yüzyılda Ege ekonomisinin daha büyük değişim ve dönüşümleri başaracağını görmekteyiz. Yeni teknolojiler, sanayi 4.0, yapay zeka ve bilgi iletişimi alanındaki yenilikler, rüzgar ve güneş enerjisi gibi alanlarda ciddi potansiyellerimiz var. Sağlık turizmi, organik tarım, biyoteknoloji, daha çok aranan sektörler haline gelecek. Ege, tüm bu alanlarda Türkiye’nin merkezi olmaya adaydır. 21. yüzyıldaki bölgedeki ekonomik yükselişimiz Yunanistan ile birlikte olmalıdır. Gelişmiş ülkelerin terörle mücadelede göz ardı ettiği bir şey var; terörle mücadele sınırları kapatmakla olmaz, teröristleri etkisiz hale getirmekle de olmaz. Bunlar geçici tedbirlerdir. Kalıcı tedbir, bölgeler arası refah farkının ortadan kaldırılması ve küresel barışın tesis edilmesidir.”
“Türkiye’nin Avrupa Birliği üyesi olmasını istiyoruz”
Forumda konuşan Yunanistan Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Dimitri Papadimitriou da, “Biraz daha ilerisinde dünyada kıyametler kopuyor. Bizler hukuk devletini ayakta tutarak ülkelerimizde barışı kabul etmeyi, jeopolitik sorunları diyaloglarla çözmeyi destekleyebiliriz. Ancak yapılması gerekenleri iki ülke olarak gerçekleştirmiş değiliz. Tarihte ekonominin insanları birleştirdiğini ama siyasetin ayırdığını görüyoruz. İnsanlar çok değerli zamanlarını, akıllarını, jeopolitik farklılıkları çözümlemek için kullanmak zorunda kalıyor. Biz elimizi tuttuğumuz zaman jeopolitik sorunları çok daha rahat çözeriz. Yunanistan’ın perspektifine baktığımızda Yunanistan her şeyden önce ekonomik olarak ayakta tutmaya çalışan bir ülke. Yunanistan, Avrupalı bir Türkiye’yi istemektedir. Türkiye’nin Avrupa Birliğine girişindeki kabul ediliş sürecinde Yunanistan her zaman diyalogdan yanadır. Tüm kalbiyle Türkiye’nin Avrupa Birliğine entegre olmasını destekler. Biz ortak bir toprak üzerindeyiz. Biz Türkiye’nin Avrupa Birliği üyesi olmasını istiyoruz. Bundan şüpheniz olmasın” dedi.
“Fırsatları kullanmazsak tarih bizden hesap sorar”
Forumda konuşan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise “Şanslı insanlardan biri olarak Ege’de doğdum, Ege’de büyüdüm. EGEV Başkanımız forumla ilgili ilk geldiğinde çok büyük bir heyecan duydum. Ege’de gezinen biri, Ege’nin ekonomi merkezi olduğunu rahatlıkla görür. İlk para Ege’de kullanıldı. Ekonomi kelimesi de Yunancadır ve ilk kez Ege’de kullandı. Bugün İzmir, Doğu Akdeniz’in ekonomi merkezi haline geliyor. Öyle bir Ege hayal ediyoruz ki Antalya ve İzmir’i ayırmak mümkün değil. Bu coğrafyada 20 milyon turist hedefliyoruz. İzmir ve Antalya’yı otoyolla bağlamanın hayalini kuruyoruz. Hayalimiz, Antalya’dan İzmir’e hızlı trenle ulaşması. Ege’yi ortak kullanacağız. Tarımı, turizmi, tarihi, bilimi ve teknolojisiyle refah üreten bir deniz haline getireceğiz. 2017 yılında yüzde 11’lik ihracat artışı yaşadık. Büyümede dünyada parmakla gösterilen bir ülke olacağız. Ege’nin iki yakasındaki fırsatları bir araya getiremezsek, Ege’yi refah denizine dönüştürmezsek, Ege’yi ve Yunanistan’ı ortak bir refah denizinin paydaşları haline getiremezsek tarih bizden hesap soracaktır” diye konuştu.
“Ege’de sıkıntı varsa Türkiye de yaşıyor”
Forum açılışında konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Ege, her zaman ülkemiz ekonomisine büyük katkı vermiştir. Tarımdan sanayiye, turizmden lojistiğe, eğitimden yüksek teknolojiye kadar her alanda kedini gösteren, gurur duyacağımız seviyeye yükselmiştir. Ege büyürse Türkiye büyüyor. Ege’de sıkıntı varsa Türkiye de yaşıyor. Buraya özel ihtimam göstermeliyiz. Ege, 534 milyar TL ticaret hacmi üreten müthiş bir performansa sahip. Finansmana erişimin kolaylaşması, istihdam maliyetlerinin azaltması konularında tarihi adımlar atıldı. İlk 6 ayda yüzde 5 büyüdük. Bu yıl sonunu daha yüksek büyüme ile kapatacağız. Sorunların hepsini elbette çözmedik ama hepsini aşacak irade ve imkana sahibiz. Hep birlikte el ele verdiğimizde ülkelerimiz hak ettiği yere gelecek” ifadelerine yer verdi.
“Ege’yi barış denizi yapalım”
EGEV Başkanı Mehmet Ali Susam, Ege Ekonomik Forum ile ilgili şöyle konuştu:
“Bu forumun asıl fikir babası Bakanımız Nihat Zeybekci’dir. En büyük güç kaynağımız ise Başbakanımız Binali Yıldırım’dır. EGEV olarak bu görevi alırken şunu düşündük; ülkemizin çevresi gerginlikler, çatışmalar ve savaşlarla geçiyor. Bu dönemde ekonomi konuşmanın gereğine inandık. Biz bu gerginlik ortamından ülke ve dünya gündemin, başka bir alana çekelim istedik. Bu başlangıcı yaparken Ege sadece Türkiye sınırları bölgesi değil aynı denizi paylaşan Yunanistan’dır. İki kıyıdaki iki ülke olarak Ege’yi barış denizi yapmak için birlikteliğimizi güçlendirmemiz gerektiğine inanıyoruz.”
“Yunanistan ile olan dış ticaret hacminde düşüşler var”
Açılışta konuşma yapan EİB Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk, EİB hakkında bilgi verirken, forumun Ege için hayırlı olmasını diledi. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi de şunları söyledi:
“Komşu ülkelerle yapılan ticaretin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Ancak maalesef son yıllarda Yunanistan ile olan dış ticaret hacminde düşüşler var. Yunanistan ile 10 milyar dolarlık dış ticaret hedefimiz vardı ancak bu rakam ama 2,6 milyar dolara geriledi. 10 yıl önce sadece ihracatımız 2,6 milyar dolardı. Yunanistan bu süreçte ekonomik kriz yaşadı. Ülkemiz de 15 Temmuz hain darbe girişimi ile mücadele etti ama ne mutlu ki bu sene ihracatta atılım yılı ve bu yıl 155 milyar dolarlık ihracatı yakalayacağımıza inanıyorum. Bu yıl Türkiye ile Yunanistan arasındaki ticaret hacmi ise 3 milyar dolara yükselecek. Amaç, sürdürebilir bir dış ticaret hacmi yakalamak ve bunu her yıl hedeflenen 10 milyar dolara doğru hareket ettirmek, kalıcı bir barış ve güven ortamı sağlanarak birimiz düştüğünde diğerinin el uzatacağı bir konuma gelmek.”
İki yaka buluştu
Foruma Başbakan Binali Yıldırım'ın yanı sıra Yunanistan Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Dimitri Papadimitriou, Yunanistan Kuzey Ege Eyalet Valisi Christiana Kalogirou, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir Tİcaret Odası (İTO) Başkanı Ekrem Demirtaş, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Başkanı Ender Yorgancılar, İzmir Ticaret Borsası (İTB) Başkanı Işınsu Kestelli, Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk, EGEV Başkanı Mehmet Ali Susam, Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, iş dünyasının önde gelen isimleri ve milletvekilleri katıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ise yarın 'Enerji Üssü İzmir' konulu foruma katılarak sunum yapacak.